Sức mạnh của lực lượng Phòng không – Không quân Việt Nam đã được thể hiện qua việc bắn hạ hàng nghìn máy bay Mỹ, bắt giữ một số lượng lớn phi công. Các phi công Mỹ trong chiến tranh Việt Nam sau khi bị bắt luôn được hưởng “ưu đãi” rất tốt. Họ có tiêu chuẩn ăn tốt hơn Quân đội ta, được chăm sóc y tế rất chu đáo. Điều này thể hiện chính sách nhân đạo của Nhà nước ta chứ không bị đối xử tàn ác như nguỵ quân mỗi khi bắt được “Việt Cộng”!
Sau chiến tranh, có nhiều cựu Phi công Mỹ đã quay trở lại Việt Nam, có những việc làm cụ thể giúp đỡ Việt Nam cả về vật chất và tinh thần.
Các phi công Mỹ bị bắt giữ trong Chiến tranh Việt Nam đều được hưởng chính sách nhân đạo, phía Việt Nam đã thực hiện đúng các điều khoản đối xử với tù binh như trong Công ước Geneve. Nguồn ảnh: Uncensor.
Bức ảnh huyền thoại với hình ảnh “O du kích nhỏ dương cao súng/thằng Mỹ lênh khênh bước cúi đầu”. Nguồn ảnh: Misplace.
Phần lớn các phi công Mỹ bị bắt làm tù binh đều bị bắn trên bầu trời miền Bắc Việt Nam. Tất cả họ đều được đưa thẳng đến nhà tủ Hỏa Lò, nơi các tù binh Mỹ gọi đùa là “Hilton Hà Nội”. Nguồn ảnh: Beyond.
Tuy nhiên cũng có không ít phi công Mỹ bị bắn rơi ở Lào, Campuchia từ cuối những năm 60. Do chính phủ Mỹ phủ nhận việc có hoạt động quân sự tạo Lào và Campuchia nên họ đã không nhận lại các phi công Mỹ bị bắn hạ ở hai nước này trong những đợt trao đổi tù binh. Chính vì Mỹ không chịu nhận nên những phi công này thường bị áp tải từ Lào, Campuchia ra tận Hà Nội bằng… đường bộ. Nguồn ảnh: Pinterest.
Phi công Mỹ John McCain nhảy dù xuống hồ Trúc Bạch sau khi bị bắn hạ. Xung quanh ông là các thanh niên Hà Nội đang bơi ra giữa hồ “tóm giặc lái”. Nguồn ảnh: Wiki.
Khách sạn Hilton Hà Nội, nơi giam giữ gần 600 phi công Mỹ. Vị “khách” đầu tiên của khách sạn này là Đại tá Không quân Mỹ Floyd James Thompson. Ông bị bắt giữ tại Hòn Gai, Quảng Ninh từ ngày 26.3.1964, được trao trả vào ngày 16.3.1973, thiếu 10 ngày nữa là vừa tròn chín năm. Viên phi công này cũng là tù binh chiến tranh bị giam cầm lâu nhất trong lịch sử Quân đội Mỹ, tới nay vẫn chưa có ai phá được “kỷ lục” này của ông. Nguồn ảnh: Life.
Khi bị bắn hạ, các phi công Mỹ thường chỉ nhảy dù khi không thể điều khiển được máy bay nữa. Trong nhiều trường hợp máy bay của họ bị mất điều khiển khi đang bay thẳng ra biển họ vẫn nhất quyết không chịu nhảy dù để chịu cảnh tù binh. Nguồn ảnh: Vietnamwar.
Một du kích Việt Nam đang chăm sóc vết thương cho phi công Mỹ vừa tiếp đất. Nguồn ảnh: Pinterest.
Các phi công Mỹ trong chiến tranh Việt Nam luôn được hưởng “ưu đãi” rất tốt từ Quân giải phóng. Họ có tiêu chuẩn ăn tốt hơn quân đội ta, được chăm sóc y tế rất thích đáng. Nguồn ảnh: Olive.
Một phi công có lẽ đã bị bắt khi vừa chạm đất, anh ta còn chưa kịp cởi bộ đồ bay trên người. Nguồn ảnh: History.
Một phi công Mỹ trong chiến tranh Việt Nam thậm chí còn bị bắt khi chưa kịp cởi… mũ bảo hiểm. Nguồn ảnh: Reddit.
Bên trong nhà tù Hỏa Lò, Hà Nội. Các phi công Mỹ đã đặt cho nơi này rất nhiều biệt danh, từ “Hilton Hà Nội” cho tới “Broken Heart Hotel” (tên một bài hát nổi tiếng ở Mỹ thời bấy giờ, tạm dịch là “khách sạn Trái tim tan vỡ”). Nguồn ảnh: Pinterest.
Một phi công Mỹ trở về trong vòng tay chào đón của gia đình sau khi hiệp định Paris được ký kết, Mỹ chính thức rút hoàn toàn quân đội khỏi Việt Nam năm 1973. Nguồn ảnh: Wartales.
 |
| Tự vệ bắt phi công |
 |
| Áp giải 2 phi công Mỹ ra sân bay Gia Lâm, trao trả năm 1973 |
 |
| Bắt sống phi công, ngoại thành Hà Nội |
 |
| Áp giải và bảo vệ phi công, trước sự phẫn nộ của người dân |
 |
| 2 chú phi công được canh gác cẩn mật, ngay khi đang tắm |
 |
| Trao trả tù binh là phi công, tại sân bay Gia Lâm, 1973 |
 |
| Phi công tù binh, ngồi trên xe ca |
 |
| Bữa ăn của tù binh phi công, tại Trại giam Hỏa Lò |
 |
| Tù binh phi công cũng tăng gia sản xuất với sản phẩm là gà trống và khoai Tây (trước Noel) |
 |
| Tù binh phi công, trước khi được trao trả |
 |
| Phi công Mỹ sử dụng quạt nan |
 |
| Trong trại giam, Phi công Mỹ trồng rau tăng gia sản xuất |
