Bộ Y tế vừa công bố Quyết định số 1344/QĐ-BYT về việc ban hành hướng dẫn chẩn đoán và điều trị viêm đường hô hấp cấp do SARS-CoV-2 (Covid-19). Hướng dẫn này có hiệu lực từ ngày 25-3-2020, thay thế cho hướng dẫn chẩn đoán và điều trị ban hành ngày 6-2-2020. Với việc hoàn thiện phác đồ điều trị cho bệnh nhân mắc Covid-19, Bộ Y tế tiếp tục tập huấn phổ biến cho các tuyến bệnh viện.
Khoảng 14% số ca bệnh diễn biến nặng
Theo hướng dẫn chẩn đoán và điều trị Covid-19 mới của Bộ Y tế, người bệnh Covid-19 có biểu hiện lâm sàng đa dạng, từ nhiễm không có triệu chứng, giống như cảm cúm thông thường tới những biểu hiện bệnh lý nặng như viêm phổi nặng, suy hô hấp, sốc nhiễm trùng, suy chức năng đa cơ quan và tử vong, đặc biệt ở những người cao tuổi, người có bệnh mạn tính hay suy giảm miễn dịch. “Hiện nay chưa có thuốc đặc hiệu và chưa có vắc xin phòng Covid-19 nên chủ yếu là điều trị hỗ trợ và điều trị triệu chứng. Các biện pháp phòng bệnh chính là phát hiện sớm và cách ly ca bệnh”, Bộ Y tế nêu rõ.
Thời gian ủ bệnh của Covid-19 từ 2-14 ngày, trung bình từ 5-7 ngày. Khởi phát triệu chứng hay gặp là sốt, ho khan, mệt mỏi và đau cơ. Một số trường hợp đau họng, nghẹt mũi, chảy nước mũi, đau đầu, ho có đờm, nôn và tiêu chảy. Diễn biến hầu hết người bệnh (khoảng hơn 80%) chỉ sốt nhẹ, mệt mỏi, không bị viêm phổi và thường tự hồi phục sau khoảng 1 tuần. Khoảng 14% số ca bệnh diễn biến nặng, như: Viêm phổi, viêm phổi nặng cần nhập viện, khoảng 5% cần điều trị tại các đơn vị hồi sức tích cực với các biểu hiện suy hô hấp cấp (thở nhanh, khó thở, tím tái…), hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển (ARDS), sốc nhiễm trùng, suy chức năng các cơ quan, bao gồm: Tổn thương thận, tổn thương cơ tim và dẫn đến tử vong. Thời gian trung bình từ khi có triệu chứng ban đầu tới khi diến biễn nặng thường khoảng từ 7-8 ngày.
Cũng theo hướng dẫn mới của Bộ Y tế, trường hợp tử vong xảy ra nhiều hơn ở người cao tuổi, người suy giảm miễn dịch và mắc các bệnh mạn tính kèm theo. Ở người lớn, các yếu tố tiên lượng tăng nguy cơ tử vong là tuổi cao, điểm suy đa tạng SOFA cao khi nhập viện… Trong các trường hợp diễn biến nặng có các biểu hiện suy chức năng các cơ quan, rối loạn đông máu, rối loạn điện giải và toan kiềm.
Cũng theo hướng dẫn mới của Bộ Y tế, thời kỳ phục hồi sau khi giai đoạn toàn phát từ 7-10 ngày, nếu không có ARDS (hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển), người bệnh sẽ hết sốt, các dấu hiệu lâm sàng dần trở lại bình thường và khỏi bệnh. Hiện chưa có bằng chứng về các biểu hiện lâm sàng khác biệt của Covid-19 ở phụ nữ mang thai. Riêng với trẻ em, các biểu hiện lâm sàng đa số nhẹ hơn người lớn hoặc không có triệu chứng. Các dấu hiệu thường gặp ở trẻ em là sốt và ho, hoặc các biểu hiện viêm phổi. Tỷ lệ bệnh nặng, nguy kịch ở trẻ em ít gặp hơn ở người lớn.
Sau khi xuất viện, người bệnh tiếp tục cách ly 14 ngày tại nhà
Theo Bộ Y tế, Covid-19 được phân loại các thể lâm sàng (gồm: Viêm đường hô hấp trên, viêm phổi nhẹ, viêm phổi nặng, hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển (ARDS), nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm trùng). Tất cả các cơ sở y tế cần tiến hành sàng lọc, phân loại và cách ly ngay khi phát hiện các ca bệnh nghi ngờ, hoặc xác định mắc Covid-19.
Nguyên tắc điều trị chung của Covid-19, đó là với ca bệnh xác định cần được theo dõi và điều trị cách ly hoàn toàn, trong đó, ca bệnh nhẹ (viêm đường hô hấp trên, viêm phổi nhẹ) điều trị tại các phòng điều trị nội trú thông thường. Ca bệnh nặng (viêm phổi nặng, nhiễm trùng huyết) cần được điều trị tại phòng cấp cứu của các khoa hoặc khoa hồi sức tích cực. Ca bệnh nặng nguy kịch (suy hô hấp nặng, ARDS, sốc nhiễm trùng, suy đa cơ quan) cần được điều trị tại phòng hồi sức tích cực. Do chưa có thuốc đặc hiệu, điều trị hỗ trợ và điều trị triệu chứng là chủ yếu. Cá thể hóa các biện pháp điều trị cho từng trường hợp, đặc biệt là các ca bệnh nặng, nguy kịch.
Tiêu chuẩn xuất viện đối với Covid-19, đó là người bệnh được xuất viện khi hết sốt ít nhất 3 ngày, các triệu chứng lâm sàng cải thiện, toàn trạng tốt, các dấu hiệu sinh tồn ổn định, chức năng các cơ quan bình thường, xét nghiệm máu trở về bình thường, X-quang phổi cải thiện. Có ít nhất hai mẫu liên tiếp bệnh phẩm dịch đường hô hấp (dịch tỵ hầu và họng), lấy mẫu cách nhau trong khoảng 24 giờ và xét nghiệm âm tính với SARS-CoV-2.
Bộ Y tế lưu ý, người bệnh cần được tiếp tục theo dõi sau xuất viện. Cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cho người bệnh ra viện cần thông báo cho Trung tâm kiểm soát bệnh tật địa phương, cơ quan y tế và chính quyền địa phương để tiếp tục cho người bệnh cách ly tại nhà 14 ngày sau khi ra viện. Người bệnh nên được ở trong phòng riêng thông thoáng, đeo khẩu trang, vệ sinh tay, ăn riêng, hạn chế tiếp xúc với các thành viên trong gia đình. Hướng dẫn người bệnh theo dõi thân nhiệt tại nhà 2 lần/ngày, nếu thân nhiệt cao hơn 37,5 độ C ở hai lần đo liên tiếp hoặc có các dấu hiệu bất thường khác, phải đến khám lại ngay tại các cơ sở y tế.
Thu Trang/Báo Hà Nội mới