Chiều muộn 3/1, trình bày trước Hội đồng xét xử về việc đã nhận tổng cộng 2,25 triệu USD (tương đương hơn 51 tỷ đồng) từ Tổng Giám đốc Công ty Việt Á, bị cáo Nguyễn Thanh Long (cựu Bộ trưởng Bộ Y tế) nhận sai và nói lời xin lỗi.
Trả lời thẩm vấn tại phiên tòa về những sai phạm của mình, bị cáo Nguyễn Thanh Long trình bày, trong bối cảnh cấp bách về phòng chống dịch COVID – 19, cần phải có một sản phẩm để chống dịch. Thời điểm đó, bị cáo chỉ được biết đến kit test của Công ty Việt Á sau khi kit test của công ty này đã được cấp phép.
Bị cáo Nguyễn Thanh Long khai rằng, khi đó bị cáo cũng không tin là Công ty Việt Á sản xuất được kit test. Nhưng cấp dưới của bị cáo là bị cáo Nguyễn Huỳnh (cựu Thư ký bị cáo Long, cựu Phó trưởng phòng Giá, Cục Quản lý Dược – PV) báo cáo về việc Học viện Quân y phối hợp với Công ty Việt Á sản xuất kit test và còn ca ngợi sản phẩm kit test của Công ty Việt Á, nên bị cáo hỏi: “Ăn vàng ăn bạc gì mà bảo vệ thế?”
Cũng theo lời khai của bị cáo Nguyễn Thanh Long, khi được cấp dưới là bị cáo Nguyễn Minh Tuấn (cựu Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế) báo cáo về việc cấp phép, bị cáo cũng nhắc bị cáo Tuấn chỉ cấp phép tạm thời 6 tháng.
Cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long.
Lý do chỉ cấp phép tạm thời được bị cáo Nguyễn Thanh Long giải thích rằng, để cấp phép chính thức phải trong cái chung, chứ không nôn nóng vì chống dịch mà cấp phép chính thức…
Dù phân trần về việc để Công ty Việt Á có phép bán sản phẩm kit test ra thị trường, tuy nhiên bị cáo Nguyễn Thanh Long cũng thừa nhận rằng, bị cáo có phần trách nhiệm trong việc đôn đốc cấp phép cho Công ty Việt Á.
Giải thích về việc bị cáo Phan Quốc Việt đề nghị để trung ương dùng kit test của Công ty Việt Á, sau đó các địa phương thực hiện theo, bị cáo Nguyễn Thanh Long khai, việc đó bị cáo từ chối và nói, đơn vị nào trúng thầu của công ty nào thì sử dụng kit test của công ty đó.
Hội đồng xét xử hỏi: “Bị cáo có ưu ái, hỗ trợ gì giúp bị cáo Phan Quốc Việt hay Công ty Việt Á không?”, bị cáo Nguyễn Thanh Long trả lời: “Bị cáo không ưu ái bị cáo Phan Quốc Việt, nhưng có can thiệp giúp Công ty Việt Á ở tỉnh Hải Dương”.
Trước bục khai báo, cả bị cáo Phan Quốc Việt và bị cáo Nguyễn Thanh Long đều thừa nhận, quen nhau từ năm 2017 khi cả hai tham gia một cuộc khai trương trạm y tế ở Quận 3, TP Hồ Chí Minh, nhưng sau đó cả hai không liên lạc.
Chủ tọa phiên tòa hỏi: “Bị cáo nói không ưu ái thì tại sao Phan Quốc Việt đưa tiền bị cáo lại nhận?”, bị cáo Nguyễn Thanh Long trả lời: “Bị cáo đã sai, bị cáo xin lỗi”.
Cáo trạng của Viện KSND tối cao xác định, bị cáo Nguyễn Thanh Long và bị cáo Nguyễn Huỳnh biết rõ, kit test xét nghiệm COVID- 19 là sản phẩm thuộc sở hữu của Nhà nước và Công ty Việt Á không phải là đối tượng được cấp số đăng ký, nhưng đã đồng ý làm theo một số đề nghị của bị cáo Phan Quốc Việt.
Bị cáo Nguyễn Thanh Long và bị cáo Nguyễn Hùng đã lợi dụng chức vụ quyền hạn để can thiệp, chỉ đạo tới các cá nhân, cơ quan có thẩm quyền giúp Công ty Việt Á xuyên suốt trong quá trình cấp số đăng ký lưu hành tạm thời, chính thức cho kit test xét nghiệm là trái quy định của pháp luật, đưa kit test xét nghiệm từ sản phẩm thuộc sở hữu Nhà nước thành sở hữu của Công ty Việt Á.
Từ đó đã hiệp thương giá, thanh toán 200.000 kit test xét nghiệm theo giá đã được Công ty Việt Á nâng khống, công khai giá để tạo mặt bằng giá kit test xét nghiệm và giới thiệu với lãnh đạo các tỉnh, thành phố để bán thương mại test xét nghiệm COVID- 19.
Hành vi của bị cáo Nguyễn Thanh Long và bị cáo Nguyễn Hùng đã gây thiệt hại hơn 1.235 tỷ đồng, trong đó thiệt hại cho ngân sách Nhà nước hơn 402 tỷ đồng.
Quá trình giúp Công ty Việt Á, bị cáo Nguyễn Thanh Long thông qua bị cáo Nguyễn Huỳnh gợi ý và nhận hối lộ của Phan Quốc Việt nhiều lần. Cụ thể, bị cáo Nguyễn Thanh Long đã nhận tổng cộng 2,25 triệu USD (tương đương hơn 51 tỷ đồng); bị cáo Nguyễn Huỳnh nhận tổng cộng 2,2 triệu USD và 4 tỷ đồng, trong đó số tiền 2,2 triệu USD, bị cáo Nguyễn Huỳnh nhận để chuyển tới bị cáo Nguyễn Thanh Long.