Đối với hầu hết người dân Cuba, ông Diaz-Canel được biết đến như một diễn giả tài năng, ông còn được báo chí quốc tế khắc họa như một người ít cười, ít nói, kín tiếng, kiên nhẫn và là “cánh tay phải đắc lực” của Chủ tịch Raul Castro.
Ông Diaz-Canel sinh ngày 20-4-1960 tại Placetas, tỉnh Villa Clara. Ông tốt nghiệp Đại học Las Villas năm 1985 chuyên ngành kỹ sư điện.
Ông gia nhập Lực lượng Vũ trang Cách mạng Cuba, sau khi xuất ngũ, ông trở lại với vai trò giảng dạy tại đại học, sau đó ông công tác tại Nicaragua từ năm 1987-1989.
Ông trở thành một nhà lãnh đạo của Liên minh Thanh niên Cộng sản, tiếp theo là vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba năm 1991. Năm 1994, ông được bầu làm Bí thư Thứ nhất Tỉnh ủy Villa Clara.
Theo Florida Daily Post, trước đây ông Diaz-Canel ít xuất hiện trước công chúng. Tuy nhiên, mọi chuyện đã dần thay đổi và hiện nay, ông đã xuất hiện với tư cách là một chính trị gia gần gũi hơn với người dân Cuba.
Theo nhiều chuyên gia nhận định, ông Diaz-Canel được lựa chọn thay thế Chủ tịch Raul Castro xuất phát từ sự tin tưởng rằng, ông là một nhà Cộng sản kiên trung và cũng là người biết lắng nghe và đáp ứng những nhu cầu thay đổi của giới trẻ Cuba.
Ông Diaz-Canel, người sẽ bước vào tuổi 58 vào ngày 20-4 tới, cũng được biết đến với một lối sống giản dị. Cư dân tại tỉnh Villa Clara cho biết dù từng giữ nhiều chức vụ cao, ông Diaz-Canel là vị lãnh đạo đầu tiên không chuyển vào ngôi nhà mới do chính quyền cấp sau khi nhận vị trí trên năm 1994. “Ông ấy thậm chí còn không sửa lại nhà của mình để sống thoải mái hơn. Ông ấy luôn tìm ra những vấn đề thực sự của người dân”, người hàng xóm có tên Roberto Suarez Tagle, 78 tuổi, cho biết.
Trên con đường sự nghiệp của mình, vào năm 2003, ông Diaz Canel được bầu làm Bí thư Thứ nhất Tỉnh ủy Holguin và có tên trong Bộ Chính trị Cuba. Đến tháng 5-2009, ông được chỉ định làm Bộ trưởng Giáo dục Cao học Cuba.
“Cách tiếp cận cởi mở” của ông Diaz Canel trong lĩnh vực giáo dục được truyền thông Cuba nhiều lần đánh giá cao và ngợi khen. Ông được cho là một trong những quan chức cấp cao đầu tiên mang theo máy tính xách tay khi dự các cuộc họp Chính phủ và luôn lên tiếng kêu gọi Chính phủ đầu tư thêm công nghệ cho các trường học ở Cuba.
Tờ Granma của Cuba cũng thường xuyên đăng tải tin bài về việc ông Diaz Canel đến thăm các trường học trên cả nước. Đặc biệt phải kể đến chuyến thăm một trường học ở Santiago de Cuba, nơi an táng lãnh tụ Cuba Fidel Castro, khi ông Diaz Canel kêu gọi giáo viên phải đảm bảo duy trì di sản của lãnh tụ Fidel Castro về giáo dục miễn phí.
Việc ông Diaz-Canel được bầu làm Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng năm 2012 được cho là có một phần đóng góp không nhỏ của thành công của ông trong lĩnh vực giáo dục. Ngày 24-2-2013, ông được bầu làm Phó Chủ tịch Thứ nhất Hội đồng Nhà nước.
Trong nhiều năm qua, ông Diaz-Canel vẫn được coi là ứng viên nặng ký nhất thay thế Chủ tịch Raul Castro dù có rất nhiều nhân vật có tiếng tăm tại Cuba được đồn đoán có khả năng giữ chức vị này.
Trên trang Granma đăng tải nhiều tin bài về việc ông Diaz-Canel tiếp đón hàng loạt các nhà lãnh đạo thế giới như Mexico, Tây Ban Nha, Đức, Ấn Độ, Pakistan… đến thăm Cuba, hay dẫn đầu phái đoàn Chính phủ Cuba thăm chính thức Nga, Trung Quốc, Nhật Bản, Triều Tiên, Nicaragua, Ecuador, Angola, Bolivia cũng như tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Cộng đồng các nước Mỹ Latin và Caribbean, chứng minh cho tín nhiệm của ông rất cao.
Chức vụ Chủ tịch Hội đồng Nhà nước kiêm Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng được Chủ tịch Raul Castro, năm nay 86 tuổi, nắm giữ tạm thời năm 2006 và chính thức từ năm 2008. Trước đó vào năm 2017, Chủ tịch Raul Castro cho biết sẽ rời vị trí chủ tịch vào tháng 4 sau khi kết thúc nhiệm kỳ 5 năm lần thứ hai, từng bước chuyển giao các vị trí chủ chốt của chính phủ cho thế hệ mới.
Dù thôi giữ các chức vụ nói trên, ông Raul Castro được cho là vẫn tiếp tục đảm nhiệm cương vị Bí thư Thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba đến năm 2021.
