“Qua 16 năm, tôi và anh em trong Ban liên lạc Tiểu đoàn Tây Đô vận động, xây dựng 1.030 căn nhà nghĩa tình cho đồng đội. Thời gian tới, chúng tôi tiếp tục vận động xây nhà, vì nhiều anh em còn khó khăn về nhà ở”, Thiếu tướng Lê Thanh Sơn – Trưởng Ban Liên lạc Tiểu đoàn Tây Đô chia sẻ.
Thiếu tướng Lê Thanh Sơn (Ba Ngay) – Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, nguyên Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Cần Thơ (nay là TP Cần Thơ), nguyên là Chỉ huy trưởng Tiểu đoàn Tây Đô vang danh một thời kháng chiến chống Mỹ và hiện ông là Trưởng Ban Liên lạc Tiểu đoàn Tây Đô.
Từ căn nhà đầu tiên 5 triệu đồng…
Những ngày cả nước đang hừng hực khí thế chào mừng 75 năm Ngày Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 – 22/12/2019), PV Dân trí có dịp đến thăm Thiếu tướng Lê Thanh Sơn tại nhà riêng ở huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang. Nếu không có người cháu ngoại giới thiệu, khó ai nhận ra ông già mặc cái áo nâu bạc màu, cặm cụi làm cỏ ngoài vườn là Thiếu tướng Lê Thanh Sơn.
Vừa gặp chúng tôi, vị tướng già Thanh Sơn – Ba Ngay nói: “Bây giờ là ông già nam bộ, không còn tướng tá gì nữa. Về nhà, cuốc đất trồng rau, nuôi cá, sống chan hòa vui vẻ với bà con chòm xóm là tôi vui mừng lắm. Còn sức khỏe là còn làm, làm vườn, làm chuyện nghĩa với bà con với đồng đội cho hết cuộc đời”.
Tháng 8/2019, Thiếu tướng Lê Thanh Sơn (bên trái) đến bàn giao nhà cho ông Nguyễn Văn Hưng – xã Tân Hưng B, huyện Tân Hiệp, Kiên Giang là đồng đội với tướng Sơn năm xưa
Vào năm 2017, Ban Liên lạc tổ chức bàn giao nhà cho ông Nguyễn Văn Chờ – xã Nhơn Nghĩa, huyện Phong Điền
Ông Ba Ngay kể, ông được sinh ra trong gia đình Cách mạng, sau đó vào du kích và hơn một năm sau ông được kết nạp Đảng. Từ những trận chiến đầu tiên hồi còn làm du kích đến những trận đánh lớn hơn ở Tiểu đoàn Tây Đô ông được nhân dân đùm bọc, đồng đội chở che và có người đã nằm xuống… Ơn nghĩa nhân dân, đồng đội không bao giờ ông cho phép mình quên.
Chính vì ý nghĩ đó, khi Thiếu tướng Lê Thanh Sơn – Chỉ Huy trưởng Chỉ huy quân sự tỉnh Cần Thơ về hưu vào năm 2001, ông liền vận động các đồng đội cũ thành lập Ban Liên lạc cựu chiến binh Tiểu đoàn Tây Đô. Ngày 20/3/2002, UBND tỉnh Cần Thơ cho phép thành lập Ban Liên lạc. Đến 24/6/2002, Ban Liên lạc cựu chiến binh Tiểu đoàn Tây Đô chính thức ra mắt và đi vào hoạt động với phương châm: Nhắc nhau giữ vững bản chất cách mạng của Quân đội nhân dân và truyền thống Tiểu đoàn Tây Đô “Ra đi là chiến thắng”.
Thiếu tướng Lê Thanh Sơn là một nông dân thực thụ
Ông Lê Chí Dũng – Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Liên lạc Tiểu đoàn Tây Đô cho biết, khó khăn nhất là giai đoạn đầu tìm kiếm đồng đội để thành lập các tiểu ban. Vất vả nhất là lần đầu tiên, anh em cùng với Thiếu tướng Lê Thanh Sơn dẫn lên Tây Ninh tìm kiếm đồng đội. Sau lần đó, đoàn tìm kiếm liên lạc được 27 đồng đội và tiểu ban cựu chiến binh Tiểu đoàn Tây Đô đầu tiên ở Tây Ninh được ra đời. Sau đó đến tiểu ban Giồng Riềng (Kiên Giang) và hiện nay có 21 tiểu ban cựu chiến binh Tiểu đoàn Tây Đô (thuộc phân ban TP Cần Thơ và phân ban Sóc Trăng) với hơn 3.000 cựu chiến binh tham gia sinh hoạt.
Khi liên lạc được với đồng đội, Thiếu tướng Ba Ngay thấy còn nhiều anh em khó khăn về nhà ở, trăn trở về điều này, Thiếu tướng Ba Ngay họp bàn với anh em trong Ban Liên lạc, vận động xây nhà cho các đồng đội. Một là để giúp đỡ anh em có căn nhà đàng hoàng để an cư; Hai là trả nghĩa anh em, giúp anh em, đồng đội tự tin, hòa nhập với địa phương, không giao động tư tưởng trước những lời mỉa mai “vắt chanh bỏ vỏ” của bọn thù địch, kích động.
Ngoài công việc khảo sát và vận động xây nhà cho đồng đội, Thiếu tướng Lê Thanh Sơn rất thích cuộc sống điền viên tại quê nhà Hậu Giang
Tuy nhiên thời điểm đó, Ban Liên lạc Tiểu đoàn Tây Đô hoạt động theo kiểu “3 không” (không tiền, không quyền và không trụ sở), tuy nhiên vì cái tâm với đồng đội và tiếng vang đóng góp, hy sinh của binh lính Tiểu đoàn Tây Đô năm xưa nên việc vận động quỹ, xây nhà cho đồng đội được các tổ chức đoàn thể, doanh nghiệp cá nhân ủng hộ nhiệt tình.
“Năm 2003, từ thông tin của anh em, tôi đến thăm đồng đội tôi là anh Tư Nhâm. Chứng kiến căn nhà anh ở và cuộc sống khó khăn của anh, chúng tôi không khỏi xót xa. Sau lần đó, tôi về vận động anh Trần Minh Sơn – nguyên Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc tỉnh Cần Thơ cho 5 triệu đồng và chúng tôi nhanh chóng dựng căn nhà cho anh Tư Nhâm. Ngày bàn giao nhà, anh em đến người cho bát, đũa, chăn màn, chiếc xuồng… Niềm vui không sao tả hết trong ngày bàn giao căn nhà đầu tiên cho đồng đội của chúng tôi”, Thiếu tướng Ba Ngay kể.
… đến 1.030 căn nhà khác mọc lên
Những câu chuyện đi vận động xin tiền xây nhà đồng đội, dù trải qua hơn 16 năm nhưng đến nay Thiếu tướng Ba Ngay còn nhớ mồn một từng câu chuyện. Như chuyện ông đến thăm một chủ DN nước sơn ở tỉnh Cần Thơ đang bệnh nặng, nhưng sau đó ông xin tiền cất nhà cho đồng đội. “Lúc đó tôi thấy ngại vô cùng nhưng biết chú ấy giàu lòng từ thiện nên sau khi mở lời, chú ấy cho ngay 10 triệu đồng. Chú ấy còn căn dặn sau này cần tiền xây nhà cho cựu chiến binh Tiểu đoàn Tây Đô thì cứ lên tiếng. Nghe chú ấy nói, tôi thấy nhẹ cả người vì sợ người nhà chú ấy… chửi vô duyên”.
Dù đã 82 tuổi nhưng suốt ngày ông chăm chỉ lao động như một thanh niên. Ông còn nuôi được cả vịt trời và còn biết cách ấp trứng cho ra vịt con
Chuyện xây nhà chứa đựng nhiều tình cảm, như chuyện xây dựng 5 căn nhà đồng đội ở tỉnh Cần Thơ vào năm 2003. Khi đó, có DN hỗ trợ xây 5 căn nhà tiền chế nhưng thiếu tiền làm 2 vách nhà. Trong lúc Ban Liên lạc bối rối thì ông Nguyễn Hồng Lĩnh – Giám đốc Đài Phát Thanh và Truyền hình Cần Thơ tặng mỗi căn 2 triệu đồng để xây 2 vách nhà. Sau khi có tiền, anh em cựu chiến binh Tây Đô cùng chính quyền địa phương và người dân xúm lại góp công, góp của… xây nhà. Vì thế, dù số tiền xây nhà không lớn nhưng nhờ mọi người chung sức nên nhà đồng đội luôn đảm bảo chất lượng, được nhân dân tín nhiệm cao.
Thiếu tướng Lê Thanh Sơn có nhiều kỉ niệm với Đại tá phi công Anh hùng Nguyễn Văn Bảy – người bắn rơi 7 máy bay Mỹ vào những năm 1965 -1968
Ngoài sự tận tâm của anh em trong Ban Liên lạc cựu chiến binh Tiểu đoàn Tây Đô tích cực vận động tiền xây nhà cho đồng đội, Thiếu tướng Ba Ngay còn cho rằng nhờ báo chí, truyền hình đưa tin về những căn nhà đồng đội đầu tiên của ông nên việc vận động thuận lợi hơn. Từ 1 căn, 5 căn rồi 50 căn nhà đồng đội được xây dựng; từ số tiền 5 triệu đồng/căn đầu tiên tăng dần lên 20 triệu và nay là 40 – 50 triệu triệu/căn nhà. Nhờ sự chung tay của nhiều tổ chức, ban ngành đoàn thể, cá nhân nên đến nay Thiếu tướng Ba Ngay đã vận động và xây dựng 1.030 căn với tổng số tiền đóng góp xây dựng trên 42 tỷ đồng.
Suốt buổi trò chuyện với chúng tôi, câu chuyện xây nhà cho đồng đội của Thiếu tướng Ba Ngay hay bị đứt quãng bởi những cuộc điện thoại của những người bạn lính gọi điện đến hỏi thăm sức khỏe, chúc mừng nhau nhân Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam. Ông và các đồng đội cũ nói chuyện cười vui rôm rả.
Tuy nhiên, cũng có những cuộc điện thoại sau đó vẻ mặt ông trầm ngâm, giọng ông dịu hẳn. Hỏi mãi ông mới cho biết, là những đồng đội cũ gọi đến nhờ ông tìm cách hỗ trợ xây nhà, vì mùa mưa bão sắp đến. Vậy là vị tướng già lại mở sổ ghi chép cẩn thận, tên tuổi, địa chỉ… để ông đến khảo sát rồi vận động xây nhà cho đồng đội.
Cái tâm, cái tình hết mình lo cho đồng đội một căn nhà an cư của vị tướng già Ba Ngay cả chục năm qua chưa có dấu hiệu dừng lại. Mặc dù năm nay vị tướng Ba Ngay đã 82 tuổi, tay đã run, gối đã mỏi nhưng ông vẫn còn hăng hái đến với đồng đội… nhất là khi họ cần ông.
Tiểu đoàn Tây Đô là lực lượng vũ trang cách mạng của Đảng bộ tỉnh Cần Thơ, được thành lập trong khói lửa cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Dưới sự lãnh đạo của Đảng mà trực tiếp là Đảng bộ Cần Thơ, Tiểu đoàn Tây Đô đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong kháng chiến chống Mỹ khi giải phóng Cần Thơ, góp phần cùng nhân dân giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Ngày 12/9/1975, Tiểu đoàn Tây Đô vinh dự được Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa phong tặng danh hiệu cao quý “Đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”.
Trong giai đoạn bảo vệ biên giới Tây Nam, Tiểu đoàn Tây Đô là biểu tượng Anh hùng, là đơn vị đi tiên phong ra Biên giới, bảo vệ vững chắc lãnh thổ, đánh trả bọn Khmer đỏ xâm lược. Và đặc biệt là 10 năm làm nhiệm vụ Quốc tế ở Campuchia (1979 -1989), Tiểu Đoàn Tây Đô nêu cao khí phách của Đội quân bách chiến, bách thắng, đánh bại những đơn vị sừng sỏ của Khmer đỏ, giúp lực lượng bạn trưởng thành, đủ sức đảm đương nhiệm vụ. Với những thành tích đặc biệt xuất sắc đó, ngày 29/8/1985, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam tuyên dương “Đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân” lần thứ hai cho Tiểu đoàn Tây Đô.
Nguyễn Hành/Báo Dân trí