Thành phố sẽ thưởng 3 triệu đồng cho người sinh đủ hai con trước 35 tuổi, hỗ trợ tầm soát trước và sơ sinh đối với mẹ và em bé thuộc diện nghèo, cận nghèo.
Thông tin nêu trong tờ trình về chính sách khen thưởng, hỗ trợ tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số vừa được UBND TP HCM trình HĐND thành phố, tại kỳ họp 20, khai mạc sáng 9/12.
Chính sách được đưa ra trong bối cảnh quy mô dân số thành phố tăng chậm, tỷ suất sinh thấp (1,32 con/phụ nữ năm 2023). Mức hỗ trợ 3 triệu đồng khi phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi được tính toán dựa trên chi phí y tế khi mang thai và sinh con.
TP HCM cũng sẽ hỗ trợ phụ nữ mang thai, trẻ sơ sinh thuộc hộ nghèo, cận nghèo, thuộc diện bảo trợ xã hội, sống tại xã đảo 2 triệu đồng để tầm soát trước sinh, sơ sinh, và khoản tiền hỗ trợ khác.
Sản phụ sinh con ở bệnh viện Từ Dũ, TP HCM. Ảnh: Quỳnh Trần
Đối với tập thể, TP HCM đề xuất tặng giấy khen chủ tịch UBND cấp huyện kèm tiền mặt 30 triệu đồng đối với xã liên tục đạt và vượt tỷ lệ 60% cặp vợ chồng trong tuổi sinh đẻ sinh đủ 2 con; tặng bằng khen của chủ tịch UBND thành phố kèm tiền mặt 60 triệu đồng đối với xã 5 năm liên tục đạt và vượt tỷ lệ 60% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sinh đủ 2 con.
TP HCM là một trong 21 địa phương có tỷ suất sinh thấp, riêng thành phố mức sinh thấp (dưới 2,1) kéo dài hàng chục năm qua. Báo cáo của cơ quan chức năng cho thấy tỷ lệ phát triển dân số tự nhiên (được xác định trên cơ sở tỷ suất trẻ sinh ra và số người tử vong trên địa bàn) năm 2023 của thành phố là 0,73%, tỷ lệ tăng dân số cơ học (được tính dựa trên người di cư đến và rời đi ) là 0,68% khiến quy mô dân số trên địa bàn tăng chậm. Tổng tỷ suất sinh khá thấp, năm 2023 là 1,32 trong khi tỷ suất sinh thay thế phải 2,1.
Theo thông tư của Bộ Y tế, tùy vào ngân sách, các địa phương có thể xây dựng mức hỗ trợ cho phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi. Hiện, một số tỉnh như Hậu Giang, Kiên Giang, Bến Tre, Bạc Liêu đã thực hiện chính sách này với mức hỗ trợ 1-1,5 triệu đồng.
Trước đây, vào năm 2017, HĐND thành phố có chính sách hỗ trợ thực hiện công tác dân số với tiêu chí khen thưởng, tặng tiền cho các xã không có phụ nữ sinh con thứ 3 trở lên. Các đơn vị thực hiện triệt sản được thưởng mỗi ca 30.000 đồng và 10.000 đồng cho ca đặt dụng cụ tử cung… Tại tờ trình này, UBND TP HCM đề xuất bãi bỏ các chính sách không còn phù hợp.
UBND TP HCM cho biết, căn cứ theo các mô hình nhân khẩu học, mức sinh thấp sẽ tác động mạnh đến cơ cấu dân số thành phố trong tương lai. Trong điều kiện kinh tế tiếp tục tăng trưởng, tốc độ đô thị hóa cao, sự hội nhập quốc tế ngày càng sâu, rộng, mức sinh thấp kéo dài sẽ để lại nhiều hệ lụy như già hóa dân số nhanh, thiếu hụt nguồn lao động, ảnh hưởng đến an sinh xã hội…
Ngoài ra, trong tờ trình này, chính quyền TP HCM cũng đề xuất một số chính sách nhằm đảm bảo chất lượng dân số như: xã đạt 100% ấp có nội dung kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh trong hương ước, quy ước được đề xuất tặng giấy khen của Chủ tịch UBND cấp huyện kèm hỗ trợ 1 triệu đồng.
Xã đạt 100% người cao tuổi có thẻ bảo hiểm y tế, được lập hồ sơ theo dõi sức khỏe và khám sức khỏe định kỳ được đề xuất tặng giấy khen của Chủ tịch UBND huyện kèm hỗ trợ 30 triệu đồng.
Cộng tác viên dân số ấp đạt và vượt các chỉ tiêu về vận động, theo dõi chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi tại gia đình, cộng đồng được tặng Giấy khen của Chủ tịch UBND cấp xã.
Nếu được thông qua, dự kiến trong 5 năm tới, ngân sách TP HCM sẽ chi hơn 198 tỷ đồng cho các chính sách này.
Lê Tuyết/VNE
