Như vậy là Mỹ đã phối hợp với một số quốc gia tấn công vào Syria nhằm trừng phạt cái gọi là hành động sát hại dân thường bằng vũ khí hóa học của chính quyền tổng thống Bashar al-Assad. Nga không được báo trước về vụ tấn công.
Hình ảnh tên lửa của liên quân bay xé toạc màn đêm trên bầu trời thủ đô Damascus rạng sáng 14-4 – Ảnh: AP
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, ông James Mattis, cho rằng Mỹ, Anh và Pháp đã có “hành động quả quyết” nhằm vào hạ tầng vũ khí hóa học của Syria. Ông nói: “Rõ ràng là chính quyền của ông Assad không nhận được thông điệp này”, đồng thời cho rằng Mỹ và các đồng minh của nước này từng gửi thông điệp rất rõ ràng với Syria trước đây là không được tiến hành một vụ tấn công bằng hóa học nào khác.
Ông Mattis tuyên bố đợt tấn công này nhằm trực tiếp vào chính quyền Syria và quân đội Mỹ đã tránh được đáng kể thương vong với người dân và người nước ngoài.
Theo ông Mattis, có 3 mục tiêu tại Syria đã bị không kích. Thứ nhất là một cơ sở nghiên cứu khoa học tại thủ đô Damascus. Thứ hai là kho chứa ở phía tây tỉnh Homs mà họ tin là nơi cất giấu bí mật các loại hóa chất và chất độc thần kinh sarin. Và thứ ba là một kho chứa hóa chất đồng thời cũng là “chốt chỉ huy quan trọng”.
Vụ tấn công của liên quân xảy ra vào khoảng ngay sau 4h00 sáng 14-4 giờ địa phương tại Syria, tức vào khoảng 8h00 ngày 14-4 giờ Việt Nam và khoảng 21h00 ngày 13-4 giờ Washington, DC, Mỹ.
Tướng Joseph Dunford, chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ, cho rằng lần trước khi Mỹ tiến hành không kích sau vụ tấn công nghi bằng hóa học tại Ghouta là một hành động đơn phương. Còn lần này có thêm hai đồng minh khác của Mỹ là Anh và Pháp tham gia.
Tướng Dunford xác nhận Nga không được thông báo trước về việc liên quân tấn công các mục tiêu của Syria.
Truyền thông Syria cho biết lực lượng quân đội nước này đã bắn 13 tên lửa ở phía nam thủ đô Damascus. Cũng theo truyền thông sở tại, sau đó những chiếc xe gắn loa phóng thanh cơ lớn đã chạy dọc các tuyến đường ở thủ đô Syria, phát to những bài hát ca ngợi tinh thần dân tộc.
Phòng không của quân đội chính quyền Syria đáp trả từ thủ đô Damascus – Ảnh: REUTERS
Khi phóng viên hỏi ông Mattis là vào thời điểm nào ông tin rằng đúng là đã xảy ra vụ tấn công bằng vũ khí hóa học tại Syria, ông đáp là “hôm qua”. Ông Mattis nói: “Chúng tôi đã làm mọi thứ có thể để giảm thiểu nguy cơ thương vong cho người dân. Chúng tôi biết điều này là rất khó”.
Trong thông cáo đưa ra sau vụ việc, Thủ tướng Anh Theresa May cho biết bà đã không hề hấp tấp trong quyết định cho phép quân đội Anh tham chiến tại Syria.
Với ngụ ý rõ ràng nhắc tới vụ cáo buộc Nga đầu độc cựu điệp viên Skripal, bà May nói: “Chúng ta không thể cho phép việc sử dụng các loại vũ khí hóa học trở thành một điều bình thường trong lãnh thổ Syria, trên các đường phố của Anh hay ở bất cứ nơi nào khác trên thế giới. Chúng tôi đã mong muốn có một giải pháp khác tốt hơn. Nhưng trong trường hợp này thì không còn cách nào khác”.
Bộ Quốc phòng Anh đã cung cấp thông tin chi tiết về hoạt động tham chiến của quân đội nước này trong đợt không kích tại Syria. Theo đó 4 chiếc máy bay Tordado của Không quân Hoàng gia Anh (RAF) đã phóng tên lửa Storm Shadow từ Cyprus nhằm vào một căn cứ tên lửa cũ tại Syria ở gần tỉnh Homs. Đây cũng là cho là nơi chính phủ Syria đã cất giữ các vũ khí hóa học.
Bộ Quốc phòng Anh cho rằng vụ không kích tại tỉnh Homs của Syria nhằm “tối đa hóa việc phá hủy các loại hóa chất được lưu trữ và giảm tới mức nhỏ nhất nguy cơ ô nhiễm cho khu vực xung quanh”. Cơ quan này cũng nói cơ sở bị tấn công nằm cách xa một khoảng nhất định với khu vực tập trung dân cư nhất gần đó. Bộ quốc phòng Anh cũng cho biết đợt không kích của họ đã thành công.
Đài Foxnews dẫn phát biểu của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron xác nhận quân đội nước này cũng đang tham chiến tại Syria và nhằm vào “kho chứa hóa chất bí mật” của nước này.
Người dân Anh xuống đường biểu tình chống việc chính quyền can dự vào tình hình căng thẳng ở Syria. Họ đem theo biểu ngữ đòi “Không ném bom Syria” tại thủ đô London, ngày 13-4 – Ảnh: REUTERS
Lập luận cho quyết định tham chiến tại Syria của Anh, thứ trưởng Bộ quốc phòng nước này cho biết: “Việc sử dụng vũ khí hóa học đáng bị lên án tại Douma là một chứng cứ khác nữa cho thấy sự tàn bạo kinh khủng của chính quyền Syria đối với người dân nước họ. Chúng ta sẽ không đứng nhìn trong khi những thường dân vô tội, trong đó có trẻ em và phụ nữ, bị sát hại và hành hạ”.
Trong khi đó, từ Pháp, Tổng thống Emmanuel Macron nêu quan điểm của ông trên tài khoản Twitter cho biết ông buộc phải hành động vì “lằn ranh đỏ đã bị vượt qua”.
Nghị sĩ Đảng Cộng hòa ở bang Kentucky, ông Thomas Massie, nêu quan điểm phản ứng quyết định của ông Trump trên Twitter: “Tôi chưa đọc hiến pháp của Pháp và Anh, nhưng tôi đã đọc hiến pháp của nước chúng ta và không thấy đoạn nào nói tổng thống có quyền tấn công Syria”.
Trước đó, bà Nancy Pelosi, lãnh đạo phe Dân chủ tại Hạ viện Mỹ, cũng đã phản đối gay gắt với quyết định tấn công Syria của ông Trump. Bà nói: “Một đêm không kích không thể thay thế cho một chiến lược rõ ràng, toàn diện về vấn đề Syria”. Cũng theo bà Nancy, tổng thống cần phải thảo luận với Quốc hội để được phép sử dụng lực lượng quân sự, mặc dù vẫn bảo lưu quan điểm cho rằng “ông Putin phải chịu trách nhiệm về hành vi tàn ác của chính quyền Syria với người dân nước này”.
Ông Mattis vẫn đang tiếp tục trả lời các câu hỏi của báo giới liên quan tới quyết định tấn công Syria. Theo đó ông nói ông tin rằng một loại vũ khí hóa học đã được sử dụng, có thể là chất độc thần kinh sarin.
Lầu Năm Góc xác nhận chưa có thông tin nào về thương vong xảy ra với binh sĩ Mỹ trong loạt không kích đầu tiên.
Bộ trưởng James Mattis khẳng định “ngay lúc này là đợt tấn công một lần”, nhưng không bác bỏ chuyện sẽ có thêm các vụ tấn công khác.
Trước đó Tổng thống Donald Trump từng nói chiến dịch quân sự nhằm vào chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad có thể sẽ được “duy trì”.
Mặc dù là đồng minh tin cậy của Mỹ và là thành viên của liên minh tình báo Five Eyes, nhưng Úc không tham gia cuộc không kích nhằm vào Syria lần này.
Tuy thế, chính phủ của Thủ tướng Malcolm Turnbull cũng đã phát thông cáo, bày tỏ quan điểm ủng hộ hành động của liên minh. Theo báo Guardian, chính phủ Úc đã được phía Mỹ thông báo về đợt không kích ngay trước khi họ bắt đầu khai hỏa.
Theo báo Tuổi trẻ
