Nếu ai có dịp ghé thăm Bảo tàng tỉnh Thái Bình sẽ thấy ở gian chính giữa trưng bày trang trọng chiếc xe ô-tô màu trắng, hiệu Volkswagen còn khá nguyên vẹn. Ít người biết rằng, đây chính là hiện vật gắn liền với tên tuổi một huyền thoại tình báo nổi tiếng, đó là Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân Trần Văn Lai, người xã Vũ Đông, thành phố Thái Bình (tỉnh Thái Bình).
Chiếc xe “vào sinh ra tử”, gắn liền với cuộc đời hoạt động tình báo thời kỳ kháng chiến chống Mỹ của Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân Trần Văn Lai.
Chiếc ô-tô bốn chỗ, biển số EL-6899 được đồng chí Trần Văn Lai tự mua trước năm 1968. Với danh nghĩa xe của nhà thầu khoán Mai Hồng Quế, hay còn gọi là thầy Năm U.S.O.M, đồng chí đã thường xuyên dùng để ngụy trang cất giấu tài liệu, vũ khí, tiền, vàng chuyển đến các cơ sở bí mật và ra Quân khu đưa đón cán bộ, chiến sĩ từ Quân khu ra vào hoạt động trong nội thành Sài Gòn từ 1963-1968.
Sau khi giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, năm 1975, đồng chí Lai đã lái chiếc xe trên đi đón mẹ và gia đình từ quê hương Thái Bình vào thăm. (Ảnh gia đình cung cấp)
Cũng thời gian trên, đồng chí Trần Văn Lại đã phối hợp cùng đồng chí Nguyễn Văn Giên (Ba Giên)-một cơ sở của ta trong vai kỹ sư cầu đường, lấy bản đồ toàn bộ hệ thống đường cống ngầm của thành phố Sài Gòn, cắt ra thành nhiều mảnh nhỏ, đánh ký hiệu thứ tự, cất giấu dưới đệm xe và bánh xe dự phòng của chiếc xe này, chuyển ra Quân khu tuyệt đối an toàn, trước sự kiểm soát sát sao của kẻ thù.Năm 1965, trong vai nhà thầu trang trí nội thất tại Dinh Độc Lập, đồng chí đã nghiên cứu vẽ sơ đồ, nắm quy luật tuần tra canh gác tại Dinh. Sau đó đồng chí đã lái chiếc xe này chuyển ra Quân khu tuyệt đối an toàn.
Nội thất chiếc xe huyền thoại còn khá nguyên vẹn.
Từ năm 1966-1968, đồng chí đã tự lái chiếc xe này đưa đồng chí Ngô Thanh Vân, tức Ba Đen (Bí thư Đảng ủy 19 T700), đồng chí Tư Quỷ (Nguyễn Ngọc Lộc), đồng chí Hai Trí (Đơn vị đảm bảo A20) từ căn cứ Quân khu (Củ Chi) về Sài Gòn điều tra nghiên cứu, chỉ đạo hoạt động nội thành chuẩn bị tổng cộng kích mùa Xuân năm 1968 và ngược ra căn cứ đảm bảo an toàn.
Sau khi giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, năm 1975, đồng chí Lai đã lái chiếc xe trên đi đón mẹ và em trai từ quê hương Thái Bình vào thăm.
Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân Trần Văn Lai và các con. (Ảnh gia đình cung cấp)
Năm 2017 gia đình Anh hùng lực lượng Vũ trang nhân dân Trần Văn Lai trao tặng xe ô-tô cho Bảo tàng tỉnh Thái Bình để bảo quản lâu dài.
Đối với Bảo tàng Thái Bình, đây là sưu tập hiện vật quý, phản ánh những đóng góp hy sinh của Anh hùng lực lượng Vũ trang nhân dân Trần Văn Lai và các chiến sĩ Biệt động Sài Gòn, với tinh thần chiến đấu mưu trí, dũng cảm trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vĩ đại của dân tộc.Chiếc xe huyền thoại này đã được sử dụng là đạo cụ trong phim tư liệu lịch sử “Biệt động Sài Gòn”, “Từ Tết đầu tiên đến tết này”. Và ai đã từng xem bộ phim “Biệt động Sài Gòn” chắc hẳn không thể quên hình ảnh ông chủ hãng sơn Đông Á điển trai, hào hoa, thanh lịch. Nguyên mẫu cho nhân vật ông chủ hãng sơn ấy chính là Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân Trần Văn Lai.
Theo Báo Nhân dân
