Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) vừa điểm ra các chiêu trò lừa đảo trực tuyến có khả năng được các đối tượng lừa đảo sử dụng nhiều trong dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 hòng chiếm đoạt thông tin, tài sản của người dân.
Giả danh cán bộ Công an, luật sư hỗ trợ nạn nhân lấy lại tiền đã mất
Hình thức của các đối tượng lừa đảo chiêu trò trên chủ yếu là đánh vào tâm lý những người từng bị lừa đảo, mong muốn lấy lại số tiền đã mất. Các đối tượng đã giả danh cán bộ an ninh mạng để hỗ trợ thu hồi tiền lừa đảo. Các đối tượng giới thiệu sẽ hỗ trợ thu hồi tiền bị lừa, cam kết lấy lại được tiền với thủ tục nhanh chóng hiệu quả, thủ tục đơn giản hơn nhiều so với việc đến cơ quan Công an trình báo; hướng dẫn và yêu cầu nạn nhân đóng phí để hỗ trợ hoặc làm nhiệm vụ để rút tiền treo trên hệ thống. Khi có người chuyển tiền, các đối tượng thông báo tài khoản ngân hàng bị lỗi và không cho rút tiền về.
Người dân cần cảnh giác để không rơi vào tình huống bị mất tiền đến 2 lần.
Trước thực trạng lừa đảo trên, Cục An toàn thông tin khuyến cáo cho người dân, đặc biệt là những người dân đã trở thành nạn nhân của các đối tượng lừa đảo, trong trường hợp nhận được cuộc gọi nghi ngờ mạo danh, cần nâng cao tinh thần cảnh giác. Người dân có thể ghi âm cuộc gọi, lưu lại số điện thoại và thông báo kịp thời cho cơ quan Công an nơi gần nhất để trình báo vụ việc.
Đặc biệt, cần thường xuyên cập nhật và nắm bắt thông tin về vấn đề an toàn không gian mạng; luôn cảnh giác với những lời mời chào trên mạng xã hội; tuyệt đối không cung cấp những thông tin cá nhân như CCCD, CMND, số tài khoản ngân hàng, mã OTP để tránh bị đánh cắp thông tin sử dụng cho mục đích phi pháp; không thực hiện bất kỳ giao dịch nào trên mạng xã hội nếu chưa xác minh được chính xác người nhận tiền là ai. Nếu đã bị lừa thì lập tức báo ngay cho cơ quan Công an gần nhất, tuyệt đối không nghe theo hướng dẫn của bất cứ đối tượng nào mạo danh có thể lấy lại tiền giúp nạn nhân mà phải chuyển phí trước.
Lừa đảo vay tiền qua app tín dụng đen
Hình thức của các đối tượng lừa đảo chiêu trò trên chủ yếu là các app tín dụng đen đa phần đều được quảng cáo là lãi suất thấp, giải ngân nhanh, thậm chí có nơi còn cho vay ưu đãi 0% hoặc thủ tục vay không cần tài sản thế chấp. Nhưng trên thực tế đây là hình thức vay nhanh thanh toán ngắn trong vòng 7 đến 10 ngày với lãi suất rất cao. Các đối tượng thường dùng mạng xã hội Zalo hoặc Facebook nhắn tin điều hành giao dịch việc cho vay và thu hồi nợ. Thường thẩm duyệt hồ sơ khách hàng bằng cách yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân như họ tên, địa chỉ, năm sinh, nơi làm việc kèm theo số điện thoại…
Người dân không nên cung cấp thông tin cá nhân trên các ứng dụng không đáng tin cậy.
Để thuận tiện cho việc đòi nợ, các ứng dụng yêu cầu người vay nợ cho phép truy cập vào danh bạ điện thoại, tài khoản mạng xã hội, chụp ảnh nhận diện, ảnh Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân. Khi đến hạn thanh toán mà người dân không trả hoặc chậm trả lãi, các đối tượng sẽ truy cập vào điện thoại hoặc quay sang đòi nợ những người trong danh bạ (dù không liên quan đến tài khoản vay); gửi tin nhắn đe dọa, xúc phạm hoặc dùng mạng xã hội đăng tải hình ảnh người khác với mục đích bôi nhọ… gây áp lực ép người vay phải trả tiền.
Trước thực trạng trên, Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân nên tìm đến các tổ chức cho vay uy tín như ngân hàng hoặc các công ty tài chính hợp pháp; tuyệt đối không cung cấp bất kỳ thông tin cá nhân hoặc tài khoản ngân hàng trên các trang web hoặc ứng dụng không đáng tin cậy. Đặc biệt, không để bên cho vay truy cập tài khoản và danh bạ điện thoại cá nhân; khi cài đặt bất kỳ ứng dụng nào, đặc biệt liên quan đến tài chính, người dân nên xem xét cẩn thận các quyền mà ứng dụng yêu cầu cũng như đọc kỹ các điều khoản, chính sách của ứng dụng này.
Nếu phát hiện có điểm đáng ngờ, hãy hủy cài đặt ứng dụng ngay lập tức. Trong trường hợp nghi ngờ một trang web có dấu hiệu liên quan đến tín dụng đen, người dân có thể chủ động cảnh báo đến tại trang web canhbao.khonggianmang.vn để cơ quan chức năng thực hiện các biện pháp ngăn chặn. Ngoài ra, trong trường hợp buộc phải sử dụng loại hình vay tiền qua mạng, người dân cần tìm hiểu, lựa chọn đơn vị cung cấp dịch vụ, ứng dụng cho vay uy tín, thể hiện đầy đủ các thông tin như: tên công ty, mã số doanh nghiệp, địa chỉ, các chính sách cụ thể về lãi suất vay (trả nợ trước hạn, chậm trả…) mẫu hợp đồng, trách nhiệm của các chủ thể tham gia giao dịch…
Lừa đảo nhận quà trúng thưởng dịp Tết, mua vé máy bay, du lịch giá rẻ
Lừa đảo chiếm đoạt thông qua hình thức “nhận quà trúng thưởng” là một chiêu trò không còn mới song cứ vào dịp lễ, Tết chiêu trò này lại bùng nổ. Các đối tượng thường liên hệ với nạn nhân thông qua hình thức gọi điện thông báo trúng thưởng và thường sẽ thiên biến theo nhiều cách thức khác nhau như gọi điện thông báo trúng thưởng. Đối tượng lừa đảo sử dụng mạng xã hội hoặc gọi điện thoại, mạo danh các công ty có thương hiệu và uy tín; liên hệ với nạn nhân thông qua hình thức gọi điện để thông báo về các chương trình khuyến mãi, tri ân tặng quà dịp Tết hay thông báo khách hàng đã trúng thưởng các phần quà có giá trị cao; yêu cầu nạn nhân đóng tiền đặt cọc để nhận quà tri ân/ phần thưởng có giá trị cao. Nhưng sau khi nhận được tiền, các đối tượng cắt đứt mọi liên lạc với nạn nhân và chiếm đoạt tiền.
Cẩn trọng với các chiêu lừa đảo bán vé may bay giá rẻ đang nở rộ trên mạng dịp cuối năm.
Bên cạnh đó, lợi dụng nhu cầu đi du lịch của người dân ngày càng tăng mạnh vào dịp giáp Tết, điều đó dẫn đến việc các chuyến bay có thể hết chỗ sớm hơn dự kiến. Chính vì vậy, không ít hành khách gặp phải các vướng mắc khi mua vé qua trung gian, trực tuyến dễ dẫn đến bị lừa đảo bằng nhiều hình thức. Hình thức của các đối tượng lừa đảo chiêu trò trên chủ yếu là: Các đối tượng mạo danh đại lý bán vé máy bay; tự tạo ra các website, trang mạng xã hội, với địa chỉ đường dẫn, thiết kế tương tự kênh của các hãng hoặc đại lý chính thức; đăng tải bài viết quảng cáo bán tour du lịch, phòng khách sạn giá rẻ trên mạng Internet và mạng xã hội với nhiều tiện ích kèm theo…
Các đối tượng làm giả ảnh chụp biên lai, hóa đơn thanh toán và đề nghị nạn nhân chuyển khoản thanh toán chi phí tour du lịch; đề nghị nạn nhân chuyển tiền (từ 30-50% giá trị vé) để đặt cọc tour du lịch, phòng khách sạn. Nếu khách hàng liên hệ, các đối tượng sẽ đặt chỗ vé máy bay, gửi mã đặt chỗ để làm tin và yêu cầu khách hàng thanh toán. Sau khi nhận thanh toán, các đối tượng không xuất ra vé máy bay và ngắt liên lạc. Ngay sau khi người bị hại chuyển tiền, ngay lập tức các đối tượng sẽ chặn Facebook, xóa toàn bộ dấu vết, các tài khoản đã sử dụng liên hệ và cắt liên lạc.
Ngoài ra, lợi dụng tâm lý của nhiều người muốn kiếm thêm thu nhập để có chi phí trang trải dịp Tết, một số đối tượng đã thực hiện các chiêu trò tuyển dụng lao động thời vụ, làm việc tại nhà với mức lương hấp dẫn để lừa đảo. Do thiếu thông tin và nôn nóng muốn kiếm tiền, nhiều người bị “sập bẫy” để rồi không chỉ mất tiền và thời gian mà còn chịu gánh nặng về tâm lý. Đối tượng tuyển dụng bị nhắm đến là các mẹ bỉm sữa, học sinh, sinh viên, người lao động có thu nhập trung bình – thấp… tìm kiếm việc làm thêm.
Đối tượng lừa đảo tự xưng là nhân viên sàn thương mại điện tử; nhân viên của công ty môi giới việc làm hoặc các DN lớn, uy tín để đăng giả mạo tuyển dụng người lao động làm việc thời vụ với lời hứa hẹn: việc nhẹ lương cao, làm việc tại nhà, không phải đặt cọc tiền… cùng các công việc như chốt đơn trực tuyến, mẫu chụp áo dài ngày Tết, gấp lì xì, cộng tác viên tăng tương tác bán hàng, dịch thuật hay lồng tiếng thu âm cho các chương trình cuối năm…
Trong quá trình lừa đảo, các đối tượng liên tục dồn ép nạn nhân khiến họ bị ảnh hưởng tâm lý, rơi vào trạng thái hoang mang, lo lắng và sợ rằng sẽ không lấy lại được số tiền buộc anh phải tiếp tục chuyển tiền. Khi số tiền nạp lên đến giá trị lớn, đối tượng lừa đảo đưa ra nhiều lý do rất khó tin như: tài khoản bị đóng băng; hệ thống lỗi… để trì hoãn việc rút tiền, từ đó chiếm đoạt hoàn toàn tài sản của nạn nhân.
Theo Báo CAND