Cuộc gọi “con đang cấp cứu tại bệnh viện” nhắm vào phụ huynh học sinh đang rộ lên gần đây là một trong những thủ đoạn lừa đảo mới của tội phạm công nghệ cao. Dù đã được các cơ quan chức năng cảnh báo nhiều, song không ít người vẫn mắc bẫy. Ngoài tâm lý chủ quan, lo lắng, mất cảnh giác của bị hại, để thực hiện được hành vi phạm tội, các đối tượng lừa đảo hiện có những công cụ, phương tiện đắc lực từ chính sim rác, tài khoản ngân hàng mang tính “ảo”.
Sau khi rộ lên tại TP Hồ Chí Minh và các tỉnh miền Nam, thủ đoạn gọi điện lừa đảo các phụ huynh học sinh “con đang cấp cứu tại bệnh viện và cần tiền để phẫu thuật gấp” đã lan ra tới Hà Nội. Thông tin với PV, Trung tá Lê Minh Hải, Phó Trưởng Phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP Hà Nội cho biết, tới thời điểm này, đơn vị ghi nhận có 3 trường hợp phụ huynh học sinh bị lừa đảo với thủ đoạn trên.
Vụ đầu tiên xảy ra vào chiều 13/3, một phụ huynh ở quận Tây Hồ nhận được điện thoại của số máy lạ gọi đến, thông báo con gái anh bị ngã từ tầng 3, đang cấp cứu tại bệnh viện. Ở đầu dây bên kia, đối tượng yêu cầu phụ huynh này phải chuyển 40 triệu đồng vào tài khoản để làm thủ tục nhập viện mổ ngay. Trong tâm trạng lo lắng, phụ huynh trên đã làm theo hướng dẫn của đối tượng và sau đó mới biết bị lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Nhiều thiết bị, phương tiện như máy tính, máy điện thoại được các đối tượng sử dụng để hoạt động lừa đảo bằng công nghệ cao bị Phòng Cảnh sát hình sự phát hiện, thu giữ.
Một ngày sau, một nữ phụ huynh trú tại quận Hoàng Mai khi đang ngồi làm việc tại quận Nam Từ Liêm cũng đã nhận được một cuộc điện thoại của người lạ. Với giọng nói gấp gáp, đầy nghiêm trọng, đối tượng bắt đầu “diễn” khi thông báo con gái của chị bị ngã tại trường, đang cấp cứu tại Bệnh viện Việt Đức và yêu cầu phụ huynh này chuyển tổng số tiền 200 triệu đồng để “mổ gấp”.
Sau khi chuyển tiền, phụ huynh này liên lạc với nhà trường mới biết con gái mình vẫn đang vui học tại lớp, số tiền 200 triệu đồng trên đã bị đối tượng lừa đảo. Thêm một phụ huynh nữa cũng bị lừa với phương thức thủ đoạn tương tự với số tiền cũng lên tới hàng trăm triệu đồng…
Theo đánh giá của Phòng Cảnh sát hình sự, từ đầu năm 2023 đến nay, tình hình tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản nói chung, tội phạm sử dụng công nghệ cao để lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên địa bàn TP Hà Nội đang có những diễn biến phức tạp. Bên cạnh những phương thức thủ đoạn mang tính “truyền thống” như lừa đảo “việc nhẹ lương cao”, gọi điện giả danh Công an, Viện Kiểm sát, Tòa án… “vẽ” ra câu chuyện người dân liên quan đến các vụ án hình sự, ma túy… để yêu cầu cung cấp tài khoản ngân hàng, chuyển tiền vào tài khoản khác nhằm chiếm đoạt, thì nay chúng mở rộng giả danh giáo viên, nhân viên y tế, các cơ quan, trường học để gọi điện cho phụ huynh học sinh thông báo học sinh đang cấp cứu tại bệnh viện, yêu cầu nộp tiền gấp để cấp cứu.
Các đối tượng “đánh” trúng tâm lý lo lắng, sợ hãi của các phụ huynh học sinh, và trong vài giây, phút mất bình tĩnh, mất cảnh giác, đứng trước lựa chọn giữa “sự sống và cái chết” của con em mình, có phụ huynh đã gấp rút chuyển tiền để “cấp cứu” cho con mà không nghĩ bị lừa đảo.
Hàng chục đối tượng người Việt Nam câu kết với người nước ngoài tổ chức gây án bằng các hình thức sử dụng sim rác để gọi điện đe dọa, lừa đảo đã bị Phòng Cảnh sát hình sự phát hiện, bắt giữ.
Để phòng ngừa, ngăn chặn kịp thời những vụ lừa đảo trên, trước đó, Phòng Cảnh sát hình sự đã tham mưu với Công an TP Hà Nội ra thông báo chỉ đạo lực lượng Cảnh sát hình sự Công an các quận, huyện, thị xã phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể, tổ chức xã hội tại địa phương thực hiện tốt việc tuyên truyền đến người dân những phương thức, thủ đoạn gây án của các đối tượng.
“Chúng tôi cũng chỉ đạo Cảnh sát hình sự các cấp phối hợp chặt chẽ với các nhà trường trên địa bàn để tuyên tuyền, phổ biến phương thức, thủ đoạn gây án của các đối tượng đến các giáo viên, học sinh, sinh viên biết cũng như đẩy mạnh tuyên truyền đến người dân thông qua những nền tảng mạng xã hội tại địa phương”- chỉ huy Phòng Cảnh sát hình sự thông tin.
Bên cạnh việc “đánh” vào tâm lý của các bậc phụ huynh trong hoàn cảnh “nước sôi lửa bỏng” để lừa đảo, muốn thực hiện được hành vi gây án, các đối tượng cần phải có công cụ, phương tiện gây án. Phân tích sâu dưới góc độ này, Công an TP Hà Nội đánh giá, đó chính là những tài khoản ngân hàng “ảo”, số lượng sim điện thoại “rác” hiện tràn lan. Việc tung ra các tài khoản sim “rác” cho người sử dụng mà không có kiểm soát, không kiểm tra đã dẫn tới không chỉ lãng phí nguồn tài nguyên số từ sim điện thoại mà còn “góp phần” tạo thêm những công cụ cho các đối tượng tội phạm lợi dụng để gây án.
Chỉ cần vài chục, vài trăm nghìn đồng, chúng dễ dàng mua một hay rất nhiều thẻ sim điện thoại, thoải mái kích hoạt để sử dụng mà không phải đăng nhập, trình báo bất cứ thông tin cá nhân nào. Sau khi sử dụng xong, các đối tượng vứt bỏ sim “rác” và tiếp tục mua số sim điện thoại mới để thực hiện hành vi phạm tội.
Không chỉ “thả lỏng” sim điện thoại, hiện nay việc tạo, mở, mua bán tài khoản ngân hàng đang diễn ra khá dễ dàng. Các đối tượng lừa đảo tổ chức mua những sim “rác” điện thoại chúng đã kích hoạt sẵn, thuê người mở tài khoản ngân hàng bằng số điện thoại trên, có chức năng Internetbanking. Khi lừa đảo được tiền của bị hại chuyển vào tài khoản này, chúng nhanh chóng rút, hoặc chuyển sang tài khoản khác, dẫn đến việc truy vết, thu hồi nguồn tiền của cơ quan Công an gặp rất nhiều khó khăn.
“Rõ ràng, qua những vụ án lừa đảo này, trách nhiệm của các nhà mạng, cung cấp viễn thông cũng như ngân hàng trong phòng, chống tội phạm cần phải được làm rõ. Khi hệ thống sim điện thoại được đăng ký chính chủ, có kiểm soát danh tính người sử dụng thì chắc chắn sẽ góp phần làm giảm tình trạng lừa đảo công nghệ cao.
Song song với đó, phía ngân hàng cũng cần phải siết chặt lại việc mở tài khoản, kiểm soát tài khoản không để xảy ra tình trạng tài khoản “ảo”, những tài khoản bất minh. Đối với những người dân cũng cần phải nâng cao ý thức, tuyệt đối không được mua, bán tài khoản phục vụ cho mục đích lừa đảo của các đối tượng, bởi đây là hành vi phạm tội đã được quy định tại Điều 291 trong Bộ Luật hình sự”- đại diện chỉ huy Phòng Cảnh sát hình sự nhấn mạnh.
Cũng theo Công an TP Hà Nội, tội phạm công nghệ cao là loại tội phạm “không tiếp xúc”, khi đối tượng gây án và bị hại không gặp gỡ, không biết nhau. Tuy nhiên, đây là loại tội phạm xuyên tỉnh thành, xuyên quốc gia. Khi lấy được tiền, chúng sẽ quy đổi bằng cách mua, bán tiền ảo sau đó chuyển sang ngoại tệ và rút ở một ngân hàng nước ngoài nơi chúng hoạt động. Chính vì vậy, việc lấy lại được tiền từ những đối tượng lừa đảo này rất khó khăn, người dân càng cần nâng cao ý thức cảnh giác, tuyệt đối không được chuyển tiền khi những thông tin, giao dịch đó không đáng tin cậy, có “mùi” lừa đảo.
Hiện, theo tìm hiểu của PV, Cục Viễn thông, Bộ Thông tin và Truyền thông đã gửi, yêu cầu các nhà mạng trong ngày 15/3 phải công bố danh sách các điểm cung cấp dịch vụ viễn thông, hay đại lý, theo từng tỉnh, thành phố và gửi danh sách đến Sở Thông tin và Truyền thông các tỉnh, thành để giám sát, kiểm tra hoạt động phát triển thuê bao mới.
Nếu các nhà mạng không thực hiện, Cục Viễn thông sẽ xử phạt đình chỉ hoạt động đối với những doanh nghiệp vi phạm để xảy ra các hành vi bán sim thuê bao đã được nhập sẵn thông tin, kích hoạt sẵn dịch vụ di động. Trước thông tin trên, lãnh đạo Công an TP Hà Nội cho biết, việc này cần phải làm ngay, để tránh xảy ra tình trạng tội phạm công nghệ cao có thêm điều kiện, công cụ, phương tiện gây án.
Theo báo CAND